W ciągu pierwszych dni życia szczeniak pobiera od matki tzw. siarę - mleko bardzo bogate w przeciwciała, które w ciągu pierwszej doby są w całości przyswajane i nie ulegają rozłożeniu w jego przewodzie pokarmowym. Jest to niezwykle ważny okres w jego życiu, ponieważ przeciwciała siarowe zabezpieczają przed szeregiem chorób zakaźnych, które panują poza łonem matki.

Szczenięta, które straciły matkę, są w szczególnie trudnej sytuacji. Można karmić je mrożoną siarą (można ją mrozić do 7-8 miesięcy), jednak nie znam miejsca w Polsce, gdzie przechowuje się mrożoną siarę psią. Najlepszym rozwiązaniem jest w tej sytuacji matka zastępcza, czyli mamka, choć oczywiście nie zawsze można ją znaleźć. Jeżeli mamy sami karmić szczenięta od pierwszego dnia ich życia, należy przygotować specjalny pokarm zastępczy, ponieważ mleko krowie różni się bardzo składem od mleka psiego. W ciągu pierwszych dwóch dni karmienia należy choć raz (najlepiej dwukrotnie) podać doustnie około jednego ml surowicy lub pełnej krwi zdrowego dorosłego psa, która niewiele różni się składem od siary i zawiera dużą ilość przeciwciał, jakich nie będzie w pokarmie zastępczym przygotowywanym dla szczeniąt. Ważne, aby zgłosić się po pomoc do lekarza weterynarii. Można oczywiście podawać w zastrzyku gotowe surowice z przeciwciałami, ale na pewno nie zastąpią one naturalnego sposobu przyswajania przeciwciał, które następuje poprzez ssanie siary.

Szczenięta nie zawsze dobrze tolerują krowie mleko w proszku. Mleko suki zawiera bowiem bardzo mało laktozy i dużo tłuszczu, podczas gdy mleko krowy jest bogate w laktozę i zawiera niewiele tłuszczu. Na polskim rynku jest szereg preparatów mlekozastępczych dla szczeniąt, ale nie każdy i nie zawsze może z nich skorzystać, dlatego podaję przepis na mleko dla nowo narodzonego szczenięcia: Mleko w proszku przeznaczone dla niemowląt (najlepiej to najtańsze, tzw. niebieskie) rozrabiamy dokładnie według przepisu podanego na opakowaniu, używając w tym celu marchwianki, czyli wody, w której gotowała się oczyszczona dojrzała marchew. To mleko powinno stanowić 43% mieszanki. Następnie dodajemy chudy twaróg, najlepiej przygotowany w domu (40% całości), oraz dodatkowe składniki - 10% żółtka ugotowanego na twardo, ok. 6% oleju i 1% mieszanki mikroelementowo-witaminowej przeznaczonej dla szczeniąt. Wszystko miksujemy i przechowujemy nie dłużej niż 12 godzin w lodówce. Przed podaniem szczenięciu oczywiście podgrzewamy. Jaką ilością tej mieszanki karmimy zwierzę? Pokarm dla szczenięcia chowanego bez matki musi wynosić mniej więcej 5% masy jego ciała i być podawany ok. 6 razy dziennie. Aby sprawdzić, czy szczenię rośnie prawidłowo, należy ważyć je codziennie, a nawet dwa razy dziennie. Przyrosty dzienne muszą być nie mniejsze niż 5% masy ciała (dochodzą do 10%) przez pierwsze dwa tygodnie. Waga szczeniaka podwaja się po około 8 dniach od urodzenia. Po 4 tygodniach jest 4-krotnie wyższa. Szczenięta dużych ras mogą osiągnąć 6-krotną wagę urodzeniową.

Szczeniętom wychowywanym bez matki należy zapewnić możliwość załatwiania potrzeb fizjologicznych. Sucza mama wylizuje brzuszki i pupy swoich dzieci, co jest dla nich sygnałem do wypróżnienia. Nie zachęcam do takiego postępowania nawet najgorliwszych właścicieli, ale muszą oni po każdym nakarmieniu szczeniaka masować delikatnie wilgotną i ciepłą ręką lub wacikiem jego pupę i brzuszek, aby umożliwić mu wypróżnienie.

W pierwszych dwóch tygodniach życia naszej psiej sieroty należy. koniecznie zadbać o dodatkowe źródło ciepła (położyć poduszkę elektryczną, którą trzeba zabezpieczyć przed zasiusianiem, lub termofor z ciepłą wodą), ponieważ naturalna termoregulacja młodego organizmu jest jeszcze bardzo niedoskonała. Między 3. a 5. tygodniem życia przyuczamy nasze szczenięta do pokarmów stałych. Zaczynamy od podawanego z palca w niewielkich ilościach surowego mielonego mięsa np. wołowego; preparaty mleko zastępcze stosujemy tylko wtedy, jeśli szczeniąt jest dużo, a suka ma mało mleka. Trzeba pamiętać o tym, że jeżeli u szczeniąt wystąpią jakiekolwiek zaburzeńa żołądkowo-jelitowe, np. biegunka, należy natychmiast zaprzestać podawania pokarmu i zgłosić się do lekarza weterynarii; z reguły jednak u zdrowych szczeniąt tolerancja na surowe mięso jest bardzo dobra. Później możemy gotować zupy mięsno-warzywne bez warzyw cebulowatych i podawać je szczeniętom zmiksowane - już z miski. Stosujemy dokładnie te same wzorce i proporcje, jakie obowiązują w żywieniu dorosłych psów. Mięso drobiowe musi być zawsze gotowane, jajka zawsze na twardo, biały ser tylko twarogowy, mięsa surowe tylko te wymienione wcześniej (gdybyśmy żyli sto lat temu, ani surowy drób, ani surowe żółtka jaj nikomu by nie zaszkodziły; dzisiejszy drób nafaszerowany jest różnymi zakaźnikami i podawanymi w paszy dla drobiu "przyspieszaczami wzrostu". Szczenięta w tym wieku dokarmiamy 5-6 razy dziennie. Można oczywiście pójść na łatwiznę i dokarmiać szczenięta odpowiednimi dla danego wieku gotowymi karmami ­ należy jednak pamiętać, żeby nie podawać ich w postaci suchej, a tylko namoczone, najlepiej na wywarze z marchwi. Jest to o tyle bezpieczne, że marchwianka działa przeciwbiegunkowo.